Page 11 - Behdari [Elmi] - Ser 12 - Vol 6 - No 02 - Zemestan 1402-----4 [Full]_C
P. 11

‫| فرمم هوفتب دویاوفت دباودروفرباباور بمرمم واام ا | ‪59‬‬

‫معنوی بخش قابل توجهی است که در اغلب این برنامههای آموزشی به‬            ‫نگرش یاعملکرد زیر گروههای خاص جمعیتی نظیر اقلیتهای نژادی‬
                        ‫طور کامل دیده نشدهاست (‪.(34-36‬‬                 ‫و یــا جوانان و نوجوانــان پرداختهاند (‪ .)14-17‬تأثیــر میزان دینداری‬
                                                                       ‫بر نگرش و رفتارهای جنســی و حتی روشهای مراقبتی و پیشــگیری‬
‫گروه دیگری از نظرســنجیها‪ ،‬تغییرات رفتارهای پرخطر را از نظر نوع‬        ‫از بــارداری از مــوارد تحت توجه محققیــن این عرصه بوده اســت‪ .‬در‬
‫رفتــار‪ ،‬فراوانی و علل و عوامــل مؤثر بر آنها مورد بحث قــرار دادهاند‬  ‫ایــن زمینه گرایشهای مختلف مذهبی از ادیان مختلف مورد بررســی‬
‫)‪ .)25-27‬در برخــی مطالعات‪ ،‬مداخلات معنــوی به صورت توأمان با‬          ‫قــرار گرفتهاند‪ .‬در مجمــوع اغلب این مطالعات حاکی از آن اســت که‬
‫برنامههــای فرهنگی به منظور کنترل و جلوگیری از رفتارهای جنســی‬         ‫نگرشهای معنوی عامل مهمی در کنترل رفتارهای پرخطر جنســی و‬
                                                                       ‫پیامدهای مرتبط هســتند‪ .‬برخی مطالعات به طور اخص بر استفاده از‬
                    ‫پرخطر مورد بررسی قرار گرفتهاند (‪.(37-39‬‬            ‫روشهای پیشگیری نظیر کاندوم متمرکز شدهاند (‪ .)2،8،18،19‬سوء‬
‫برخــی مطالعات نقش الــکل و محصولات دخانی را بــه عنوان عوامل‬          ‫مصرف مواد نیز در افراد دارای نگرشهای معنوی کمتر مشــاهده شده‬
‫خطر رفتارهای پرخطر جنسی ارزیابی کردهاند‪ .‬این یافتهها حاکی از آن‬
‫است که افراد و گروههایی که دارای نگرش معنوی ضعیفتری هستند‪،‬‬                                                      ‫است (‪.(20،21‬‬
‫بیشتر در معرض خطر مبادرت به رفتارهای کنترل نشده جنسی هستند‬             ‫در مواردی که این مطالعات به مقایسه بین دو جنس پرداخته بودند‪ ،‬تأثیر‬
‫)‪ .)38-42‬تأثیــر مثبت اجرای مداخلات معنوی‪ ،‬در جوانان بیشــتر از‬        ‫نگرشهای معنوی در گروههای مؤنث بیشــتر بود (‪ .)22-25‬این تأثیر‬
‫سایر گروههای سنی (‪ )41-43‬و در زنان بیشتر از مردان بود (‪.(42-44‬‬         ‫در اغلب مطالعات مثبت و نسبت به مبادرت به رفتارهای پرخطر جنسی‬
‫مطالعات تأیید کردهاند که تمرکز اختصاصی بر زیر گروههای جمعیتی‪،‬‬
‫نظیــر تدوین برنامههای ویژه دانش آمــوزان‪ ،‬برنامههای جداگانه برای‬               ‫به عنوان یک عامل بازدارنده مطرح شده است (‪.(24-26‬‬
‫دختران و پسران و توجه ویژه به زیر گروههای فرهنگی و قومی‪ ،‬بسیار‬         ‫یکــی از ایــن مطالعات بــه عوامل تعیین کننده ســلامت جنســی در‬
‫مهم اســت‪ .‬توجه به شــرایط گروههای خاص‪ ،‬مانند مواردی که سابقه‬          ‫دانشجویان پرداخته اســت‪ .‬در بخش کیفی این مطالعه‪ ،‬رابطه جنسی‬
‫ســوء استفاده جنســی در دوران کودکی یا بزرگســالی دارند‪ ،‬یا به نوعی‬    ‫قبل از ازدواج‪ ،‬رابطه جنسی با شریک جنسی ثابت و نقش نگرشهای‬
‫تروماهای جســمی و روانی را تجربه کردهاند نیز مهم دانسته شده است‬        ‫دینی مورد بررسی قرار گرفته است‪ .‬در بخش کمی تحقیق نیز‪ ،‬روابط بین‬
                                                                       ‫نمره مذهبی و تاریخچه فعالیت جنسی در گذشته‪ ،‬نگرش‪ ،‬هنجارها و‬
                                             ‫)‪.(43-47‬‬                  ‫خودکارآمدی مورد بررســی قرار گرفته است‪ .‬جمعبندی نتایج نشان داد‬
‫در برخی مطالعات‪ ،‬شرایط فردی و سایر زمینههای سلامت مورد توجه‬            ‫افرادیکه که نمره مذهبی بالاتری داشــتند‪ ،‬به طور قابل توجهی رفتار‬
‫قرار گرفته اســت‪ .‬به عنوان مثــال‪ ،‬طراحی و اجــرای مداخلات برای‬
‫مبتلایان به بیماریهای خاص‪ ،‬مبتلایان به بیماریهای صعب العلاج‬                                       ‫جنسی پرخطر کمتری دارند (‪.(25‬‬
‫یا حتی مبتلایان به ویروس نقص ایمنی اکتسابی‪ ،‬طبق نیاز آنها دنبال‬
‫شده اســت (‪ .)46-48‬همچنین تأکید شده است که با توجه به سوابق‬                               ‫مطالعات حوزه سلامت معنوی‬
‫فرهنگی گروههای هدف‪ ،‬مداخلات باید بر اســاس الزامات خاص این‬
                                                                       ‫برخــی از مطالعــات قدیمیتر‪ ،‬به بیــان اصول کلی ســلامت معنوی‪،‬‬
                              ‫گروهها تنظیم شود (‪.(49-54‬‬
‫موضوعات جنسیتی از جمله نگرانیهای مهمی است که در مطالعات‬                ‫دیدگاههای متفاوت و چالشهــای مطرح بین صاحبنظران و مراحل‬
‫مورد توجه قرار گرفته اســت‪ .‬محققان معتقدند که نقش عوامل مؤثر بر‬
‫ســلامت معنوی در زنان و دختران قویتر از مردان و پســران است‪ .‬از‬        ‫یاشفتکهالنگدی(ر‪1‬ی‪3‬و‪-‬ر‪6‬ش‪2‬د)‪.‬سدلراایمنتزممیعننوه می اطازلعداوراتندکهوهداکخییرتاعبزمردگت ًاسباالدیو‪،‬رتشمردکزن‬
‫طرف دیگر‪ ،‬اســتفاده از تأثیر سلامت معنوی در کنترل و بهبود عوامل‬
                                                                       ‫از توضیح و تفســیر تئوریهای مطرح‪ ،‬تلاش خود را بر طرح و بررسی‬
         ‫خطر و بیماریها‪ ،‬در زنان بیشتر از مردان است (‪.(53-56‬‬
‫در کشــورها و جوامعی که ســلامت معنوی با دین ارتباط نزدیکی دارد‪،‬‬       ‫جنبههای کاربردی یافتهها نظیر اســتفاده از برنامه آموزشــی در زمینه‬
‫توجــه به پیشــینه اعتقــادی و فرهنگی گروههای هــدف نقش مهمی‬
‫در موفقیــت مداخــلات دارد‪ .‬ایــن سلســله مطالعــات حتــی بر نقش‬       ‫سلامت روانی و سلامت مذهبی برای ارتقای سلامت افراد و خطر کمتر‬
‫مهــم نگــرش و رفتارهای مذهبی خانــواده و دوســتان تأکید میکنند‬
‫)‪ .)48،50،52،55،57‬از ســوی دیگــر‪ ،‬این نکته مورد تأکید محققین‬                             ‫رفتارهای پرخطر گذاشتهاند (‪.(30-33‬‬
‫قرار گرفته اســت که عوامــل خطر مبادرت به رفتارهــای پرخطر را باید‬
‫به عنــوان یک پیش شــرط جدی بــرای رفتارهای پرخطر جنســی در‬            ‫در گروه قابل توجهی از مطالعات‪ ،‬نقش مداخلات معنوی بر پیامدهای‬
‫نظر گرفت و در گروههایی که به لحاظ ســبک زندگی پرخطر محسوب‬
‫میشــوند‪ ،‬برای جلب مخاطب و کنتــرل و مدیریت ملاحظات ویژهای‬             ‫سلامتی در گروههای بیمار ارزیابی و تحلیل شده است (‪.(32-35‬‬

                                     ‫تدبیر نمود (‪.(58-60‬‬               ‫در این میان بخش قابل توجهــی از مطالعات مربوط به بیماران خاص‬

                                                                       ‫مانند بیماران مبتلا به سرطان یا بیماران مبتلا به بیماری شدید و یا حتی‬

                                                                       ‫افــرادی که در مراحل پایانی زندگی بودهاند‪ .‬در برخی مطالعات به نقش‬

                                                                       ‫آموزش و توانمندســازی گروههای هدف در مقابله با خطرهای احتمالی‬

                                                                       ‫اشاره شده است‪ .‬اگر چه بسیاری از این مطالعات محتوا و نیز روشهای‬

                                                                       ‫آموزش را مورد نقد و بررسی قرار دادهاند‪ ،‬ولی اغلب جنبههای جسمانی‬

                                                                       ‫معدودی نیز سلامت‬   ‫رسواــنلاومجنتبمهوهراد نیظمررتمبحطقبقریرنسبویدهش ادهساندت‪.‬وعدمردمت ًاوادررد‬
                                                                       ‫این مطالعات مباحث‬

                                                                       ‫مرتبط با ســلامت معنوی مغفول ماندهاند (‪ .)22-25‬مقوله ســلامت‬

‫‪Journal of Combat Medicine‬‬                              ‫‪2023 | Vol 6 | No. 2‬‬
   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16