Page 19 - Behdari [Elmi] - Ser 12 - Vol 6 - No 02 - Zemestan 1402-----4 [Full]_C
P. 19

‫| عدمف وفاتت ویموت مب وسوعرموت مب ویتو اومروسر | ‪67‬‬

‫که از ســال ‪ 2025‬به بعد‪ ،‬رشد جمعیت ایران به زیر ‪ %1‬کاهش خواهد‬                                                      ‫مقدمه‬
‫یافت (‪ .)22-19‬در صورتی که میزان باروری کل به زیر سطح جایگزین‬           ‫فرزنــدآوری‪ ،‬مهمترین مؤلفه جمعیتی و جــزء مهمترین موضوعات در‬
‫برسد‪ ،‬جمعیت سالخورده و شاخص وابستگی اقتصادی افزایش مییابد‬              ‫حوزه مســائل اجتماعی و فرهنگی اســت کــه در دگرگونیهای کمی و‬
‫و دولتهــا درگیر مشــکلاتی همچون تأمین نیــروی کار فعال‪ ،‬بحران‬         ‫کیفی جمعیت حائز اهمیت است‪ ،‬همچنین در توسعه پایدار کشورهایی‬
‫ســازمانهای بازنشستگی و نظام خدمات بهداشتی و درمانی میشوند‬             ‫که ســطح جانشــینی پایین تر از ‪ 2/1‬دارند‪ ،‬مهم محســوب میشــود‬
                                                                       ‫)‪ .)1-3‬در فرزنــدآوری عوامل مختلفی همچون اقتصادی‪ ،‬اجتماعی‪،‬‬
                                                 ‫)‪.(23‬‬
‫مطالعات مرور نظاممند برای این اســت که محققان‪ ،‬سیاست گذاران و‬                                    ‫فرهنگی و محیطی نقش دارند (‪.(4‬‬
‫مدیران بتوانند با اســتفاده از این نوع مطالعات‪ ،‬اثرات مداخلات بخش‬      ‫اصطلاحــی که در خصوص علاقه به داشــتن فرزند مطرح میشــود‪،‬‬
‫سلامت را بررسی نموده و به تصمیمگیری آ گاهانه برسند و همچنین این‬        ‫تمایل به فرزندآوری اســت کــه میتواند به عنــوان مجموعه چیزهای‬
‫مطالعات یکی از راههای غلبه بر ناســازگاریها در نظر گرفته میشوند‪،‬‬       ‫خوبــی که والدین با داشــتن فرزند دریافت میکنند‪ ،‬تعریف شــود (‪.(5‬‬
‫چون تحقیقات مرتبط جمع‪-‬آوری میشــوند و به خوانندگان اجازه داده‬          ‫اطلاع از تمایلات فرزندآوری افراد یکی از راهکارهایی اســت که امکان‬
‫میشود تا نتایج مطالعات متعدد در مورد یک موضوع را به طور همزمان‬         ‫سیاســتگذاری و برنامهریزی درســت و دقیق در ایــن زمینه را فراهم‬
                                                                       ‫میکند (‪ .)6‬فرزندآوری را میتوان در دو سطح بررسی کرد‪ :‬سطح اول‪،‬‬
                ‫در نظر بگیرند و بتوانند بهتر تصمیم بگیرند (‪.(24‬‬        ‫سطح کلان میزان تأثیر عوامل محیطی‪ ،‬اجتماعی‪ ،‬سیاسی و فرهنگی‬
‫بنابراین با توجه به روند کاهش فرزندآوری در طول دو دهه اخیر و توجه‬      ‫و ســطح دوم‪ ،‬سطح خرد میزان تأثیر عوامل درونی همچون انگیزهها‪،‬‬
‫به این نکته که فرزندآوری تحت تأثیر عوامل متعددی قرار دارد‪ ،‬شناخت‬       ‫آرزوها و گرایشــات فــردی بر رفتار فرزندآوری (‪ .)7‬امــروزه‪ ،‬طرز تفکر و‬
‫عمیق این عوامل به برنامهریزان‪ ،‬سیاســت گذاران و مشاوران سلامت‬          ‫تمایل خانوادهها نسبت به موضوع فرزندآوری تغییر کرده است و افزایش‬
‫باروری کمک میکند تا توصیهها و روشهای مناســبتری را در اختیار‬           ‫رفتارهای محیطــی و اجتماعی همچون فردگرایی‪ ،‬اســتقلال طلبی‪،‬‬
‫زوجین قرار دهند و از طریق آموزش صحیح و اصولی‪ ،‬به ایجاد نگرش‬            ‫افزایش ناســازگاریهای زوجین و افزایش طــلاق‪ ،‬ظرفیت فرزندآوری‬
‫درســت در فرزندآوری کمک کنند‪ .‬همچنین با توجــه به اینکه تاکنون‬         ‫را کاهش داده اســت‪ ،‬همچنین عوامل اقتصــادی اجتماعی همچون‬
‫مطالعــهای نظاممند در خصوص بررســی عوامل مرتبط با تمایل و عدم‬          ‫بالا رفتن ســن ازدواج‪ ،‬تحصیلات‪ ،‬افزایش سطح انتظارات اقتصادی‪،‬‬
‫تمایل به فرزندآوری در ایران انجام نشــده است‪ ،‬مطالعه حاضر با هدف‬       ‫سن اولین بارداری‪ ،‬آگاهی از وسایل پیشگیری از بارداری‪ ،‬میزان درآمد‬
‫بررســی عوامل مرتبط با تمایل و عدم تمایل به فرزندآوری انجام شد که‬      ‫خانواده‪ ،‬قومیت‪ ،‬گرایشــات مذهبی‪ ،‬برابری جنســیتی‪ ،‬حضور زنان در‬
‫امید اســت‪ ،‬نتایج حاصل از این مطالعه گامی مهم در شناســایی و رفع‬       ‫عرصههای اجتماعی و توانمندســازی آن‪-‬ها‪ ،‬اشــتغال زنان و کیفیت‬
                                                                       ‫ارتباط زوجین‪ ،‬مســئولیتپذیری زوجین‪ ،‬تمایلات و رفتار فرزندآوری را‬
                      ‫موانع فرزندآوری و افزایش جمعیت باشد‪.‬‬             ‫تحت تأثیر قرار میدهد (‪ .)13-8‬عدم حمایت از زنان شاغل در کارهای‬
                                                                       ‫منزل باعث ایجاد تعارض کار‪ -‬خانواده و ایجاد فشارهای روحی و روانی‬
                                           ‫روشها‬                       ‫در آنها میشــود که عدم تمایل به فرزندآوری را در پی دارد و باید مانند‬
‫پژوهش حاضر یک مطالعه مرور نظاممند براســاس نظام گزارشدهی‬               ‫برخی از کشــورهای توســعهیافته‪ ،‬مقررات و امکانات حمایتی وسیعی‬
‫مطالعــات نظاممنــد ‪ PRISMA‬اســت (‪ )25‬که طراحی ســوال این‬              ‫ایجاد شــود و مادران بتوانند هنــگام کار در خارج از منــزل از خدمات‬
‫مطالعــه مرور نظاممند بر اســاس رونــد پیکو (‪ )PICO‬بنا شدهاســت‬        ‫مؤسســات ذیربط و یا برخی از افراد بهرهمند شوند (‪ .)14,15‬کاهش‬
‫کــه در آن (‪ P )Population‬جمعیــت مــردان و زنــان متأهل ایرانی‪،‬‬       ‫میزان فرزندآوری ســبب تأثیر بر میزان رشــد جمعیت‪ ،‬ترکیب و ساختار‬
‫)‪ I (Intervention‬عوامــل مرتبــط بــا تمایــل و عــدم تمایــل‪C ،‬‬       ‫جمعیت میشــود و با مشــکلاتی همچون کاهش نیروی فعال و جوان‬
‫(‪ )Comparison‬در این مطالعه با توجه به اینکه مطالعات مشاهدهای‬           ‫جامعــه و افزایش ســالخوردگی همراه اســت که منجر به تهدید رشــد‬
‫بودند‪ ،‬جایگاهی ندارد و )‪ O (Outcome‬به فرزندآوری اطلاق شــد که‬
                                                                                           ‫اقتصادی و توسعه اجتماعی میشود (‪.(13‬‬
                              ‫براساس مراحل زیر انجام شد‪.‬‬               ‫امروزه اکثر کشــورهای جهان با مسائل ناشــی از عدم تعادل جمعیتی‬
                                                                       ‫مواجهانــد و کاهش فرزنــدآوری در بســیاری از کشــورها‪ ،‬یک چالش‬
                                      ‫راهبرد جستوجو‬                    ‫اجتماعی محســوب میشــود به طوری که پیشبینی میشــود تا سال‬
‫جهت دســتیابی به تمام مقالات چاپ شده به زبان فارسی و انگلیسی‪،‬‬          ‫‪ ،2050‬جمعیت افراد بالای ‪ 60‬ســال‪ ،‬به بیش از دو میلیارد نفر خواهد‬
‫جستجو در پایگاههای اطلاعاتی ‪ 64) Magiran‬مقاله)‪( SID ،‬پایگاه‬            ‫رسید (‪ .)18-16‬ایران جز کشــورهایی است که در چند دههی اخیر با‬
‫جهــاد دانشــگاهی) (‪ 146‬مقالــه)‪ 18) Google Scholar ،‬مقالــه)‬          ‫افت شــدید در نرخ باروری روبهرو بوده است‪ .‬برای مثال در سال ‪1395‬‬
‫و پژوهشــگاه علــوم و فناوری اطلاعــات ایران (‪ 10‬مقاله) با اســتفاده‬   ‫نرخ باروری کل تا ‪ 2/1‬کاهش پیدا کرده است و پیشبینی میشود این‬
‫از کلیدواژههــای مرتبــط بــا ”تمایل”‪” ،‬عــدم تمایل”‪” ،‬فرزنــدآوری” و‬  ‫نرخ در سال‪ 1404‬به پایینتر از‪ 1/5‬فرزند خواهد رسید و همچنین رشد‬
‫”ایران” انجام شــد‪ .‬به منظور به حداکثر رســاندن جامعیت جستجو‪ ،‬از‬       ‫جمعیت در ایران در سالها اخیر کاهش یافته است و پیشبینی میشود‬
‫کلیدواژههای استاندارد شده ‪ MeSH‬شامل ‪Desire، Reluctance،‬‬
‫‪ Childbearing‬و ‪ Iran‬و ترکیــب آنها با کمک عملگرهای مرتبط با‬

‫‪Journal of Combat Medicine‬‬                           ‫‪2023 | Vol 6 | No. 2‬‬
   14   15   16   17   18   19   20   21   22   23   24