Page 32 - Behdari [Elmi] - Ser 12 - Vol 6 - No 02 - Zemestan 1402-----4 [Full]_C
P. 32

‫‪ 80‬نوممت دوسوم ظمرما |‬

‫هم یاری نرســانید‪( »....‬مائده‪ .)2 /‬اسلام بهعنوان یک آیین جامع‪ ،‬که‬                                                   ‫مقدمه‬
‫تمام نیازمندیهای مادی و معنوی بشــر در آن پیشبینی شــده‪ ،‬توجه‬           ‫مشــارکت طب نظامــی و غیر نظامی در دفاع مقدس در قالب ســامانه‬
‫خاصی نسبت به فقرا و محرومان (آسیبدیدگان و اقشار آسیب‪-‬پذیر‪،‬‬              ‫یکپارچه بهداری رزمی‪ ،‬نقطه عطفی در تاریخ سلامت کشور است‪ .‬این‬
‫درماندگان و مستضعفان و نظایر آنان و نیز شرایط بحرانی و اضطراری)‬         ‫تعامل در دوره معاصر‪ ،‬مبداء تحولات عظیمی بودهاست که الهامبخش‬
‫جامعه‪ ،‬مبذول داشــته اســت‪ .‬از اینرو‪ ،‬در آیات و روایــات‪ ،‬بر تعاون و‬    ‫نظام ســلامت کشــور در دوران جنگ تحمیلی تا به امروز شــده است‪.‬‬
‫دیگریاری و تأمین نیازمندیهای نیازمندان جامعه سفارش شده است‪.‬‬             ‫برکات این فرهنگ در دوره اخیر‪ ،‬در مشــارکت مجموعه ســامانه طب‬
‫گذشــته از این‪ ،‬در ســیره عملی پیامبر و ائ ّمه اطهار (علیهم الســلام)‪،‬‬  ‫نظامی‪ ،‬در کنترل پاندمی کووید‪ ،19-‬در کشــور ما متجلی شد (‪ .)1‬در‬
‫شواهد فراوانی در اقدام به دستگیری از فقرا و محرومان جامعه مییابیم‬       ‫مورد همکاری سامانههای نظامی و غیرنظامی‪ ،‬در سایر مناطق دنیا نیز‬

                                                  ‫)‪.(6‬‬                                            ‫شواهد فراوانی موجود است (‪.(2،1‬‬
‫از مؤلفههای مفهومی این اصل ارزشــمند اسلامی‪ ،‬موارد زیر قابل ذکر‬         ‫با توجه به شــباهت در مهارتها و ســاختارها‪ ،‬همــکاری غیرنظامی ‪-‬‬
                                                                        ‫نظامی‪ ،‬بهعنوان یکی از قابل اعتمادترین مشارکتها در بلایا و مدیریت‬
                                                ‫است‪:‬‬                    ‫فوریتهای بهداشــت عمومی شــناخته شــده ‪-‬اســت‪ .‬این همکاری‬
‫  ”همکاری‪ ،‬یکدیگر را مدد رســاندن و تشــریک مساعی در جهت‬                ‫رسیدگی به تمام عناصر ضروری مدیریت بحران یعنی کارکنان‪ ،‬ساختار‬
                                                                        ‫(فضا)‪ ،‬ســامانهها‪ ،‬لجســتیک‪ ،‬عملیات بالینی و غیــر بالینی (تریاژ و‬
                                 ‫ارضای نیاز مشترک”؛‬                     ‫درمان)‪ ،‬آموزش متقابل‪ ،‬آموزش و درک عملیاتی هر ســازمان را شامل‬
 ‫  ”کنش متقابل و پیوسته که در جهتی یگانه صورت می‪-‬گیرد”؛‬                 ‫میشود‪ .‬این تجربیات‪ ،‬مؤید اهمیت و اثبات کننده ضرورت تقویت این‬
                                                                        ‫مصــداق از مشــارکتهای حرفهای‪ ،‬در بحرانها و همه شــرایط دیگر‬
               ‫  ”خودیاری و منتظر کمک دیگران ننشستن”؛‬
‫  ”همیاری (همدیگر را یاری دادن) و توفیق خود را در گرو موفقیت‬                 ‫است‪ .‬این همکاری مستلزم اراده سیاسی و تفاهم متقابل است‪.‬‬
                                                                        ‫در تجارب متعدد بینالمللی همکاری چند ســازمانی (‪Multiagency‬‬
                                    ‫دیگران دانستن”؛‬                     ‫‪ )collaboration‬بهعنوان بخش مهمی از مدیریت بلایا و فوریتهای‬
      ‫  ”عملی که در داخل یک شرکت تعاونی صورت میگیرد”؛‬                   ‫بهداشت عمومی پذیرفته شده است (‪ .)3،4‬در بین ارکان این همکاری‬
‫  ”یاری رساندن و کمک به دیگری”‪ .‬کلماتی چون «معاون» (کمک‬                 ‫چند ســازمانی ”رهبــری” و ”ارتباطــات” از اهمیت بیشــتری برخوردار‬
‫کننــده)‪« ،‬معاونــت» (کمک کردن و یــاری رســاندن)‪« ،‬اعانه»‬              ‫هســتند و رهبری ناکافی چالشهای مهمی در اعتماد‪ ،‬درک و احترام‬
‫(کمک کــردن)‪« ،‬اســتعانت» (طلب یاری کردن) و «مســتعان»‬
‫(کســی که از او یاری میخواهند)‪ ،‬بیانگر «تعاون» به معنای اخیر‬                                     ‫متقابل بین شرکاء ایجاد میکند (‪.(5‬‬
                                                                                                                   ‫ادبیات نظری‬
                                       ‫میباشند (‪)7‬؛‬
‫  مشــارکت‪ ،‬درگیری ذهنــی و عاطفی اشــخاص در موقعیتهای‬                  ‫بــرای تبیین مفهوم مشــارکت نظامــی‪ -‬غیرنظامی در بلایــا و حوادث‬
‫گروهی است‪،‬که آنان را برمیانگیزاند‪ ،‬تا برای دستیابی به اهداف‬             ‫غیرمترقبه‪ ،‬توصیــف واژههای تعــاون (‪)Collaboration‬؛ همکاری‬
‫گروهی‪ ،‬یکدیگر را یاری دهند و در مســئولیت کار شــریک شوند‪.‬‬              ‫)‪)Coordination‬؛ هماهنگــی (‪ )Cooperation‬و مشــارکت‬
‫ایــن مفهوم در برگیرنده ســه جزء ”یاریدادن”‪” ،‬درگیرشــدن” و‬
                                                                                                   ‫)‪ )Practitioners‬ضروری است‪.‬‬
                                 ‫”مسئولیت” است (‪)8‬؛‬                     ‫تعــاون و واژههای مترادف آن‪ :‬راغب اصفهانی در مفردات‪ ،‬تعاون را به‬
                                                                        ‫معنای کمککردن و مســاعدت نمودن دانســته و در لغتنامه دهخدا‬
                                                 ‫همکاری‬                 ‫نیز تعاون و همکاری‪ ،‬بهمعنای «یکدیگر را یاری کردن» یا «یاریکردن‬
‫شرکت با دیگری در کاری و شغلی (فرهنگ معین)‪ ،‬باهم کارکردن‪ ،‬به‬             ‫برخــی‪ ،‬برخــی دیگــر را»‪ ،‬آمده اســت‪ .‬واژههــای تعــاون‪ ،‬همکاری‪،‬‬
‫یکدیگر کمک کردن در کاری‪ ،‬هم پیشگی و شرکت در کاری‪( ،‬فرهنگ‬                ‫هماهنگی و مشــارکت مترادف میباشــند‪ .‬در زبان فارســی‪ ،‬مشارکت‬
‫عمیــد)‪ ،‬از مفاهیم ارائه شــده بــرای واژه همکاری اســت‪ .‬معاضدت‪،‬‬        ‫(معادل مفهوم ‪ Participation‬در زبان انگلیســی) مترادف با مفهوم‬
‫همراهی‪ ،‬همیاری‪ ،‬دســتیاری‪ ،‬شــراکت‪ ،‬همپیشــگی‪ ،‬همدســتی‪،‬‬                ‫تعاون اســت‪ .‬واژه ‪ Participation‬در فرهنگ انگلیســی آکسفورد به‬
‫همشــغلی‪ ،‬همقطــاری‪ ،‬از دیگر معانی و مفاهیم متــرادف با همکاری‬          ‫”کنش یا واقعیت شــرکت داشــتن و سهم داشــتن” معنی شده است‪.‬‬
                                                                        ‫تعاون و همکاری باید هم در دعوت به نیکیها و هم در مبارزه با بدیها‬
                                              ‫میباشند‪.‬‬                  ‫انجــام گیرد‪ .‬تعاون و همکاری یکی از فضیلتهای اخلاقی اســت که‬
                                                                        ‫در تعالیم اســلامی بر آن تأکید شده اســت‪ .‬در آیات و روایات زیادی به‬
                                               ‫هماهنگی‬                  ‫اتْلعِسباّفِروا َروانل َّتدْشقر َونشیدیکهَوا َیلسهااَت َتوع‪.‬ایَاوُخنروداایوَنع َرلدسـیدـارْاإنِْقلدْثرآِنمنبَوامهْل ُعمجْدی َظولدا ِومنما‪.‬ی‪.‬ف‪.‬ن‪.‬ر‪،‬؛مد‪.‬ای‪.‬ر‪.‬مداو‪:‬ندد«‪.‬گر‪.‬اا‪.‬ن‪.‬نَوجَتواَعمما َنوُنحیوراکو َعمَیلاهینا‬
‫هم قصــدی‪ ،‬همراهی‪ ،‬موافقــت (لغتنامه دهخدا)‪ ،‬ســازگاری اجزا با‬          ‫و دوری از ناپاکیهــا یکدیگــر را یاری دهید و هرگز در گناه و ســتم‪ ،‬به‬
‫یکدیگر (فرهنگستان زبان و ادب فارسی)‪ ،‬تناسب‪ ،‬تجانس‪ ،‬سازگاری‪،‬‬
‫توافــق‪ ،‬موافقت‪ ،‬وفاق‪ ،‬همدلی‪ ،‬همســازی‪ ،‬همســویی‪ ،‬همنوایی‪ ،‬از‬
‫دیگر معانی و مفاهیم مترادف با هماهنگی میباشند‪ .‬در حوزه سلامت‪،‬‬
‫هماهنگی‪ ،‬نوعی ادغام و همگام سازی فعالیتها و منابع موجود‪ ،‬برای‬
‫دستیابی به اهداف مشترک (تأمین‪ ،‬نگهداشت و ارتقای سلامت) است‪.‬‬

‫‪ | 1402‬دوره ‪ | 6‬شماره ‪2‬‬                                                 ‫نشریه بهداری رزمی دفاع مقدس و مقاومت‬
   27   28   29   30   31   32   33   34   35   36   37