Page 55 - Behdari [Elmi] - Ser 8 - Vol 4 - No 02 - Zemestan 1400 - [Final]
P. 55
131 | ووزویوحوت زوداواترام واومی ویوحونودوم
یماظن هزوح رد هعلاطم کی رد .دهد یم شیازفا ار باوخ تدم لوــط هک دش دهاوخ درف رد لداعت مدع داجیا و ینهذ طیارــش ندروخ مه هب
زیوجت زاورپ کی رد رضاح زابرــس 68 یارب یمرگ یلیم 0/05 زد کــی .دشاب راب هعجاف یتایلمع یاهورین یارب نآ هجیتن تسا نکمم
یاه شیامزآ .تسا هدش یسررب نازابرــس درکلمع تعاس 8 زا سپ و متــسیس درکلمع ظفح ای تیوقت تهج روآ باوخ و شخبمارآ یاهوراد
باوخ موادت و نامز تدم وراد نیا دهد یم ناــشن هدش ماجنا یراتفر اهراب رظن دروم نامز رد باوخ جیورت یارب نینچمه و یزکرم باصعا
رد زین یراد ینعم تلالاتخا لاح نیا اب .تــسا هداد دوبهب ار نایماظن روآ باوخ تابیکرت .دنا هتفرگ رارق یسررب دروم یماظن یاه تایلمع رد
یارب ملاوزایرت زا زد نیا نیاربانب .تسا هدش هدهاــشم هظفاح درکلمع یاه دحاو هک یتقو یارب یزور هنابــش متیر هب ندیشخب تعرس تهج
تلالاتخا ثعاب ندب هب دورو زا دعب هلصافلاب و هدوبن بسانم نازابرس هک ینامز رد ای دننک یم روبع فلتخم یتایلمع هقطنم نیدنچ زا یماظن
رب ماپزارولف و ملاوزایرت تارثا رگید شیامزآ کی رد .دوــش یم یزکرمت یرایسب .دنشاب دیفم دنناوت یم زین دنک یم رییغت بش هب زور زا تایلمع
هدــش یــسررب نازابرــس یوخ و قلخ و ینیع درکلمع ،یگدولآ باوخ دض تارثا ثعاب دنــشاب یم روآ باوخ صاوخ یاراد هــک یــیاهوراد زا
ملاوزایرت مرگ یلیم 0/5 نازابرس زا کی ره یارب هعلاطم نیا رد .تسا نادیم رد دناوت یم یــیاه یگژیو نینچ هک دنتــسه زین یوق یبارطضا
هدرک تفایرد ملاوزایرت هک یدارفا .دش زیوجت ماپزارولف مرگ یلیم 30 و تارثا ،لاح نیا اب .دنشاب دیفم دیدــش یاه تایلمع ریاــس رد ای گنج
تلاح هب تــشگرب هب رداق یلو هدــش رادیب باوخ زا یتخــس هب دــندوب ثحب لباق ینهذ درکلمع رــب تابیکرت نیا یــشخب مارآ و یروآ باوخ
تفایرد ار ماپزارولف هــک یدارفا و دنــشاب یم عیرــس ندیباوخ و باوخ PTSD (Post لرتنک یارب اهوراد نیا زا هدافتــسا نینچمه .تــسا
.دندوب هدش یرایشوه رد صقن راچد دندرک اه نآ عیاــش یاهدربراک زا یکی زین )traumatic stress disorder
یاه تایلمع بقاعتم تلالاتخا دوــش یم شلات شور نیا رد .تــسا
ماپزامت هب ددجم دورو یارــب ار اــه نآ اــت دوــش لرتنک نازابرــس رد یــماظن
دروم ایناتیرب یــماظن یاهورین طــسوت یدلایم 80 ههد زا وراد نــیا نونکات هک هورگ نیا زا ییاهوراد نیرتمهم .دنک هدامآ دربن یاه هنحص
باوخ تعاس 8 دودح تسا رداق وراد نیا .تــسا هتفرگ رارق هدافتــسا ،اه نیپزایدوزنب لماــش دنا هتفرگ رارق هدافتــسا دروم یماظن هزوــح رد
ً
یلنسرپ .تسا درف کیژولویزیف یاهزاین رب قبطنم لاماک هک دنک داجیا .دوش-یم هراشا اهنآ هب شخب نیا رد هک دنتسه نافوتپیرت و نینوتلام
یفاک باوخ ناکما مدع لیلد هب دنتسه بــش رد یرادیب هب روبجم هک دراوم هب دیاب یماظن یاهورین رد روآ باوخ یاهوراد زا هدافتــسا ماگنه
.دنورب باوخ هب دوخ بــش تفیــش رد تــسا نکمم لبق زور لوط رد ً :درک هجوت ریز
ندیباوخ یارب نآ ینلاوط رمع همین لیلد هب ماپزامت زا هدافتسا نیاربانب تایلمع یارب هدامآ یاــهورین رد دیابن امومع روآ باوخ یاــهوراد -1
ً
یاهورین یارب ار بــش رد ندنام رادیب طیارش ،زور رد ینلاوط اتبــسن زا هفیظو ماجنا یارــب بوانتم روط هب دنتــسه روبجم هک یدارفا اــی و
ً
مرگ یلیم 15-30 نــیب لاومعم ماپزامت .دنک یم مهارف بــش تفیــش .دوش هدافتسا دنوش رادیب باوخ
یدارفا ندیباوخ یارب نینچمه وراد نیا فرصم .دوــش یم هدافتــسا Morning( یــهاگحبص یــشوخان دــننام یــضراوع زورــب -2
و دننک یم ترفاسم دوخ کیژولویب تعاس فلاخ رب تعاس نیدنچ هک فیاظو یارجا رد لــخادت زورب ثعاب تــسا نکمم هک )hangover
ً
.دوب دهاوخ دیفم زین دش دهاوخ اه نآ باوخ ندروخ مهرب ثعاب اتدعاق فرصم اب دنراد یمک یلیخ عویش هک یشومارف و هجیگرــس دننام دوش
یارب یبسانم یروآ باوخ یوراد ماپزامت هک درک دیکأت دیاب عومجم رد .دنا هدش شرازگ اهوراد نیا
نیا رد تــسین رارق و دنراد زاین تعاــس 8 دودح یباوخ هب هک یدارــفا تــسا رتهب اهوراد نیا زا کی ره هب یدرف خــساپ لامتحا لیلد هب -3
دوجو نیا اب .تــسا دیفم دنوــش رادیب هرظتنمریغ تروص هب زین هلصاف Test( یــشیامزآ فرصم رادقم ناونع هب هیلوا فرصم رادقم کی ادتبا
فرصم تروص رد و دبای همادا زور 2-3 زا شیب دیابن وراد نیا فرــصم ً .دوش هدافتسا درف ره رد )dose
.دریذپ تروص یجیردت تروص هب دیاب نآ فرصم عطق رت تدم ینلاوط ار ینهذ درکلمع ییاناوت امومع اهوراد نیا هک دوش هجوت تسا مزلا -4
ً
تلاح هب باوخ زا هدش مورحم دارفا رد ار نآ افرص و دنهد یمن شیازفا
مدیپلوز .دننادرگ یم رب یداع
ینیپزایدوزنب تابیکرت دننامه هک تــسا ینیپزایدوزنب ریغ بیکرت کی
تابیکرت هیبــش زین نآ تارثا و هدــش لصتم GABA یاه هدنریگ هب اه نپزایدوزنب
ندوب شخب مارآ ناوت یم نآ یبناج ضراوع زا .دــشاب یم ینیپزایدوزنب تارثا ندب رد اــه نآ تیلوباتم و هدوــب یبرچ رد لوــلحم اهوراد نــیا
هدنورولج یــشومارف هژیوب یکاردا و یتخانــش تلالاتخا ،زور لوط رد زا صاخ عوــن کی باختنا رد نــیاربانب .دراد تدــم ینلاوط یــنیلاب
نتشگرب و یگتسباو ثعاب زین نآ زا تدم ینلاوط هدافتــسا .درب مان ار تیلاعف یلک نامز تدم و تعرس دیاب یماظن زاــسوراد اه نیپزایدوزنب
تحت هک یدرف و دنک یم لمع تعرس هب وراد نیا .دــشاب یم یباوخ یب یشخب مارآ ،یبارطضا دض تارثا یاراد اه نیپزایدوزنب .دنک یــسررب ار
ُ
اه نآ .دنزب ترچ یراک ماجنا هنایم رد تــسا نکمم دراد رارق نآ ریثأت .دنتسه یروآ باوخ و
رضاح ندیباوخ یارب هک دننک فرصم ینامز ار وراد نیا دیاب نــینچمه
ارجا ار شیامزآ نیا هک هــسنارف شترا رد ینارگــشهوژپ .دنــشاب هدش ملاوزایرت
یماظن یاه تیرومأم یارــب وراد نیا هک دندیــسر هجیتن نیا هب دندرک و موادت یهجوت لباق روط هب هک تــسا اه نیپزایدوزنب زا یکی ملاوزایرت
Journal of Combat Medicine 2022 | Vol 4 | No. 2
