بسم الله الرحمن الرحيم
درسنامه آشنایی با فرهنگ و معارف دفاع مقدس ویژه دانشجویان علوم پزشکی
خلاصه فصل ٤
جلد اول ، صفحات ۸۲ تا ۱۰۰ از کتاب اصلی برای استفاده توسط استادان و دانشجویان تنظیم در زمستان ۱۴۰۲ ، توسط کارگروه تدوین درسنامه عنوان فصل
بهداشت و پیشگیری از بیماریها در شرایط جنگ تحمیلی درسهایی برای آینده
حفظ سلامت در شرایط جنگی مواجهه و مقابله با چالشها و بحرانها و حل آنها پیشگیری از اشاعه بیماریهای واگیردار ارائه خدمات پایه سلامتی و کمکهای بشر دوستانه غذای سالم آب آشامیدنی بهداشتی کمک های اورژانس اسکان اضطراری واکسیناسیون و.... به آوارگان دارای اهمیت حیاتی است ..... تجربه دفاع مقدس در ارائه مراقبتها و خدمات بهداشتی و صیانت از سلامت رزمندگان اهالی مناطق جنگی پناهجویان و عموم مردم و دستاوردهای شگرف حاصله، الگویی عملی و مفید برای تمام حوادث انسان ساخت بشری و بلایای طبیعی و بحرانهای سلامتی آینده است.
. اهداف آموزشی فصل ۴
هدف از تنظیم خلاصه فصل
هدف اصلی
اهداف اختصاصی
مقدمه و بیان مسئله
اهمیت موضوع
. بعضی واژه های برگزیده
بهداشت
سلامت
خدمات بهداشتی اولیه (سطح اول)
شاخص بهداشتی
بهداشت در شرایط اضطراری و حوادث غیر مترقبه
ارزیابی سریع بهداشتی در شرایط غیر مترقبه
بهداشت در شرایط جنگی
ویژگی های نظام سلامت و شاخصهای بهداشتی در شرایط قبل و آغاز جنگ تحمیلی
ساختار نظام سلامت در شرایط قبل و آغاز جنگ تحمیلی
ارزیابی میزان آمادگیهای نظام ارائه خدمات پایه بهداشتی در شروع جنگ تحمیلی
تأمین نیازهای بهداشتی رزمندگان و مناطق نظامی و سیر آن در جنگ تحمیلی
تأمین نیازهای بهداشتی پناهجویان و مردم آواره مناطق جنگی پیشگیری از فاجعه انسانی توانمندیهای سازمانهای نظامی در ارائه خدمات پایه سلامت
تمرین و تامل
اهداف آموزشی فصل ٤
هدف از تنظیم متن خلاصه کمک به فرایند تدریس و فراگیری
هدف اصلی آشنایی با نحوه خدمات رسانی بهداشتی و پیشگیری از بیماریها در شرایط جنگ تحمیلی
اهداف اختصاصی
شناخت ساختار نظام سلامت و شبکه های بهداشت و درمان در شروع جنگ تحمیلی و تحولات بعدی آن
شناسایی تحولات بهداشتی ناشی از شروع غافلگیرانه جنگ تحمیلی خاصه در مناطق جنگی
آشنایی با «بهداشت در جنگ و نحوه کنترل شاخصهای سلامتی در شرایط آفندی و پدافندی
تحلیل اقدامات پیشگیری از همه گیریها در طول جنگ تحمیلی
آگاهی از الگوی معتبر مدیریت بحران در عرصه خدمات بهداشتی در حوادث احتمالی آتی
در جنگ به علت تغییر شرایط عادی جابه جایی انبوه جمعیت توقف خدمات بهداشتی درمانی بار اضافی ناشی از مصدومان وحشت عمومی تخریب زیر ساختهای بهداشت تغذیه و آب آشامیدنی تهدید نیروی انسانی تضعیف شرایط امنیتی، اجتماعی و اقتصادی ساختارهای بهداشتی مناطق درگیری و طیفی از مناطق مجاور از رده فعالیت خارج یا منهدم میشوند. این شرایط موجبات همه گیریهای تهدید کننده و مرگبار و بروز فجایع انسانی ناشی از جنگ را فراهم میسازند در مهمترین جنگهای معاصر میلیونها انسان به این دلیل جان خود را از دست داده اند. در تجربه دفاع مقدس مسئولان و کنشگران بهداشت با تحلیل دقیق برنامه ریزیهای جامع و تدابیر علمی و هوشمندانه از بروز این فجایع انسانی پیشگیری کردند.
ارزیابی سریع بهداشتی بهداشت پناهجویان بهداشت رزمندگان بهداشت عمومی بهداشت محیط بهداشت خدمات بهداشتی اولیه دفاع مقدس
Environmental Health, Health, Holley Defense, Primary Health Care (PHC), Public Health, Rapid Health Assessment, Refuges Health, Veterans Health.
در شروع جنگ تحمیلی نظام بهداشتی کشور فاقد سازماندهی مدیریت بحران بود و امکانات اولیه بسیار محدودی داشت و تهدید سلامت عمومی مردم و خاصه اهالی مناطق جنگ زده و همجوار بسیار جدی بود بهداشت و حفظ سلامت رزمندگان و مدافعان شجاع و دلاور میهن اسلامی هم اولویت قطعی داشت منطقه درگیری طولی بیش از ۱۵۰۰ کیلومتر، عمقی متغیر و گاه بیش از ده ها کیلومتر و تنوع جغرافیایی و آب و هوایی و زیست محیطی داشت. جمعیت کشور حدود و به سرعت در حال رشد جمعیت استانهای جنگی و مجاور بیش از ۱۲,۰۰۰,۰۰۰ نفر و جمعیت رزمندگان در طول دفاع مقدس بیش از ۳,۰۰۰,۰۰۰ نفر بود با لطف و عنایت الهی و تدابیر ارزنده و علمی مسئولان بهداشت از بروز فاجعه انسانی و مشکلات جبران ناپذیر سلامتی ،پیشگیری و همه گیریهای مرگباری که در تمام جنگهای بزرگ قبلی تاریخ بروز و جان میلیون ها انسان بی گناه را گرفته بود با وجود جنگ و درگیری شدید نظامی و حملات ناجوانمردانه به مناطق مسکونی، هرگز رخ نداد. این دستاورد عظیم مرهون مساعی نظام بهداشتی کشور همیاری همگانی مردم تدابیر نیروهای مسلح و نهادهای انقلابی در به سازی و سالم سازی محیط اقدامات کنترلی بیماریهای سرایت پذیر آموزشهای لازم برای تشخیص به هنگام امراض مشکل آفرین درمان آنی بیماریهای کشف شده و سایر اقدامات مدیرانه بود. استفاده از این تجربه عظیم ملی در حوزه بهداشت. با رویکرد آینده نگر و آینده نگاری علمی و عقلانی آن موجبات تضمین سلامت مردم در حوادث آینده و دستیابی به نظام سلامت پایدار و مقاوم در بلایا و مرجع و الهام بخش را فراهم خواهد ساخت.
علم و هنر پیشگیری از بیماریها با رویکرد افزایش عمر ارتقای سطح سلامت و توانمندی انسانها با تلاش همگانی برای بهسازی و سالم سازی محیط کنترل بیماریهای واگیردار تشخیص و درمان به هنگام امراض مشکل آفرین
حالت آسودگی کامل جسمی روانی معنوی و اجتماعی که فقط به نبود بیماری یا ناتوانی در انسان خلاصه نمی شود.
خدمات سلامتی مبتنی بر شیوه ها و فناوریهای دقیق علمی و قابل قبول اجتماعی که مراقبتهای عمومی سلامتی را برای همه افراد و خانواده ها در جامعه در دسترس قرار داده وفق تدابیر WHO و اعلامیه ۱۹۷۸ آلما آتا، بر اصول "عدالت". "مشارکت"؛ " عملکرد منطقه ای و بین بخشی " " فناوری مناسب و ایفای نقش محوری نظام سلامت " استوار است.
معیاری که به طور مستقیم یا غیر مستقیم تغییرات وقایع یا وضعیتها را اندازه گیری و با استفاده از داده های خام اطلاعات مفیدی جهت مقایسه با استانداردها بین بخشهای مختلف یا دوره های زمانی را فراهم می سازد.
بهداشت در شرایط اضطراری و حوادث غیر مترقبه
جمعیت های انسانی در منازعات نظامی به علت جابه جایی های سریع در شرایط وخیم کمبود مواد غذایی، فقدان آب آشامیدنی سالم و فروپاشی خدمات پایه سلامت تحت تأثیر پیامدهای شدید عدم رعایت بهداشتی عمومی قرار میگیرند. این عوامل موجب بروز فاجعه انسانی شده خدمات بشردوستانه فوری را طلب میکند. این سطح از وظایف نظامهای سلامت تابع مرزهای جغرافیایی و ملاحظات سیاسی نیست و در همه شرایط باید انجام شود.
ارزیابی سریع بهداشتی در شرایط غیر مترقبه
به دست آوردن نمایی کلی از موقعیت و اندازه گیری سطح شرایط اضطراری تعیین نیازها و کمبودها و مشخص کردن اقدامات دارای اولویت شامل اجزای زیر :
جمع آوری و تجزیه و تحلیل اطلاعات
انجام مؤثرترین اقدامات برای جلوگیری از مرگ و میر و کاهش بیماریها ممانعت از خشونت احتمالی، جیره غذایی کافی آب آشامیدنی ،بهداشتی کنترل بیماریهای اسهالی واکسیناسیون کودکان و تأمین بهداشت مادران و کودکان
حفظ سلامت در مناطق جنگی و جنگ زده مواجهه و مقابله با چالشها و بحرانها و حل آنها پیشگیری از اشاعه بیماری های واگیردار ارائه خدمات پایه سلامتی و کمکهای بشر دوستانه غذای سالم آب آشامیدنی ،بهداشتی کمکهای اورژانس اسکان اضطراری واکسیناسیون و....) به آوارگان و دارای ابعاد ذیل توانمند سازی و راهبری نیروهای بهداشتی"؛ " برنامه واکنش سریع در شرایط پیچیده جنگی تدوین آموزش و به کارگیری دستورالعملهای استاندارد متناسب با شرایط جنگی"، "برنامه و دستور العمل خاص برای پیشگیری و مواجهه با حوادث شیمیایی میکروبی و هسته ای طبقه بندی و راهنمای خاص برای سطوح مختلف مداخلات بهداشتی فرماندهی و هماهنگی: سیستم منظم جمع آوری داده ها و ارزیابی و طبقه بندی نیازها ارزیابی های سریع و بعدی و پروتکل ارتباطی مناسب با شرایط ".
بهداشت در شرایط جنگی دارای ابعاد ذیل است
جنگ یک معضل بهداشت عمومی بهداشت فردی " بهداشت همگانی " بهداشت محیط "، "بهداشت آب، بویژه آب آشامیدنی " " مسئله فاضلاب بهداشت و ایمنی مواد غذایی " مسئله پسماندها جمع آوری و دفع بهداشتی آنها "؛ " بهداشت هوا و شاخص کیفیت هوا بهداشت مسکن و مکانهای عمومی " " واکسیناسیون از مبداء اعزام رزمندگان"؛ " البسه پتو، ملحفه و ...". " مواد گندزدا و انواع ضد عفونی کننده ها "؛ " مسائل بهداشتی در شرایط خاص نظیر تهدید شیمیایی بیولوژیک و هسته ای آلاینده های رایج در محیط های نظامی " " بهداشت آوارگان و پناه جویان"، " بهداشت اسرای جنگی"؛ " بهداشت غیر نظامیان و مردم مناطق مختلف و بهداشت در دوران بعد از جنگ و بازسازی ".
ویژگیهای نظام سلامت و شاخص های بهداشتی در شرایط قبل و آغاز جنگ تحمیلی
قبل از انقلاب اسلامی کشور با مشکلات و پدیده های متعدد بهداشتی مواجه بود.
شاخصهای بهداشتی نامطلوب مرگ و میر کودکان زیر یک سال ۱۲۶ در ۱۰۰۰ و امید به زندگی حدود ۵۵ سال)؛
در اغلب روستاها شبکه های بهداشت و خانه های بهداشتی وجود نداشت
کمبود شدید پزشکان متخصص و عمومی دندانپزشکان و داروسازان و سایر نیروهای انسانی سلامت بسیار بارز بود؛
کمبودهای دارویی و تجهیزات پزشکی گسترده و نارسایی خدمات در بیمارستانهای معدود کشور بسیار محسوس بود؛
رواج بیماریهای واگیردار و عفونی از سل تیفوئید سرخک سرخچه و مالاریا در بالغان و کودکان
پوشش واکسیناسیون عمدتاً کامل نبود؛
استان های جنگی، کانون مالاریا بودند؛
ساختار نظام سلامت در شرایط قبل و آغاز جنگ تحمیلی
در شروع جنگ تحمیلی وزارت بهداری وقت از طریق سازمانهای منطقه ای بهداری استانها مسئولیت و نظارت بر سلامت را بر عهده داشت از تجارب موفق سازمانهای منطقه ای کنترل مالاریا بود. با وجود جنگ ایران در معاهده آلما آتا، متعهد به راه اندازی خانه های بهداشت و شبکه های بهداشتی میشود با تدابیر و اهتمام مسئولان سلامت خدمات پایه سلامت و مراقبتهای اولیه بهداشتی (PHC) ، به سرعت فراگیر و تا دور افتاده ترین نقاط کشور را تحت پوشش قرار داد. نظام شبکه خدمات بهداشتی درمانی عمدتاً بر سه پایه استوار بود اولویت خدمات پیشگیری بر خدمات درمانی"، "اولویت مناطق محروم و روستایی و اولویت خدمات سرپایی بر بستری رئوس بعضی اقدامات به شرح زیر بوده است:
. طراحی دوره های آموزشی مناسب
تربیت کارکنان بهداشتی بومی شامل بهورز و بهداشت یار و استخدام و به کارگیری آنها در روستاها
تشکیل زیج حیاتی و جمع آوری آمار پایه بهداشتی مردم روستا واکسیناسیون موالید مادران باردار و موارد فوت و روز آمد سازی اطلاعات
کمک به به سازی منابع آب روستا
آموزش دهی و ارتقای سلامت مردم روستا
ارجاع برخی از بیماران به مراکز بعدی طبق دستور العمل ها
رئوس تحولات ساختار نظام سلامت در دوره جنگ تحمیلی
قبل از سال ۱۳۶۴ ، مسئولیت آموزش پزشکی بر عهده وزارت علوم وقت بود با تصویب قانون تشکیل وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی در مهر ۱۳۶۴ و ادغام نظام آموزش پزشکی در نظام ارائه خدمات سلامت، مهم ترین و تأثیر گذارترین واقعه در تاریخ قانون گذاری سلامت کشور رقم خورد. رئوس تحولات بعدی
توسعه مراکز علوم پزشکی تعمیم آنها به همه استانها ، تدابیر جامع برای تربیت سریع نیروی انسانی که موجب جهش در تربیت نیروی انسانی بخش سلامت و ارتقای کیفیت و تحول آموزش پزشکی در جهت نیازهای جامعه شد؛
گسترش کمی و کیفی خانه های بهداشت و شبکه های بهداشت و درمانی و بهره مندی آنها از امکانات آموزش پزشکی
ارتقای سریع همه شاخصهای سلامت از سال ۱۳۶۵ به بعد که موجب کاهش شیوع بیماری های واگیردار به ویژه امراض قابل پیشگیری با واکسن شد؛
تأمین تداوم و ارتقای خدمات سلامتی به رزمندگان و جبهه های نبرد با تشکیل ستاد مصدومین و مجروحین »
تشکیل معاونت جنگ در دانشگاه های علوم پزشکی
ارزیابی میزان آمادگیهای نظام ارائه خدمات پایه بهداشتی در شروع جنگ تحمیلی
وضعیت بهداشتی کشور در شروع جنگ تحمیلی تارسا و دارای کاستیهای بسیار بود بزرگترین نقطه قوت در این میان سازمانهای منطقه ای بهداشت و درمان بودند که علیرغم ضعفهای ساختاری امکانات و نیروی انسانی، وظیفه تامین خدمات اولیه بهداشتی را بر عهده داشتند توصیف این شرایط به شرح زیر خلاصه شده است.
در روستاها که بیش از ۶۰ درصد جمعیت وقت کشور را در بر داشتند ساختار منسجم بهداشتی وجود نداشت؛
بیماریهای واگیردار و عفونی سال مالاریا تیفوئید تب مالت سرخک ،سرخچه کزاز نوزادان و فلج
اطفال به صورت گسترده در اقصی نقاط کشور رواج داشت و عمده ترین علت مرگ و میر به ویژه در کودکان بود؛
خدمات بهداشتی باروری و زایمان خاصه در روستاها ارائه نمیشد و میزان مرگ و میر مادران زیاد بود؛
پوشش واکسیناسیون کودکان کامل نبود؛
آب آشامیدنی در بسیاری از مناطق روستایی و بعضاً شهری کشور ناسالم بود؛
بیماریهای انگلی رواج گسترده داشت و لیشمانیوز جلدی در بعضی مناطق از جمله استانهای مرزی شیوع داشت
شیستوزومیازیس در استان خوزستان شایع شده بود و همه گیری و با التور) در مناطق مختلف کشور مکرر بروز می کرد؛
سیل مهیبی در بهمن ۱۳۵۸ خوزستان را در نوردید و بسیاری زیر ساختهای بهداشتی و منابع شهری و روستایی را
تخریب نمود با افزایش حجم آبهای راکد خطر شعله ور شدن مالاریا به شدت تهدید کننده بود؛
تأمین نیازهای بهداشتی رزمندگان و مناطق نظامی و سیر آن در جنگ تحمیلی
با ارزیابی شرایط جنگی و پیش بینی حضور میلیونها نفر در صحنه های نبرد برنامه ریزیهای جامعی انجام شد. خدمات بهداشتی جنگ از پادگانهای آموزشی با معاینات عمومی تشکیل پرونده بهداشتی واکسیناسیون علیه کزاز و منتریت و آموزش مراقبتهای اولیه آغاز شد. کنترل بهداشتی و واکسیناسیون از تاریخ ۲۲ خرداد ۱۳۶۲ به صورت اجباری انجام میشد. از این تاریخ تا پایان سال ۱۳۶۴ ، حدود ۷۷۳ هزار نفر علیه کزاز واکسینه شدند. در فاصله ۱۳۶۲ تا ۱۳۶۴ قریب ۲۰۰,۰۰۰ نفر در مقابل مننژیت واکسینه شدند. سایر اقدامات بهداشتی خاص رزمندگان و مناطق درگیری
آموزش اصول بهداشتی فردی و عمومی و ارتقای سطح آگاهی های بهداشتی به رزمندگان قبل از اعزام
. برگزاری سمینارهای علمی ادواری برای راهیابی مشکلات بهداشت در جنگ
کنترل مواد غذایی مصرفی رزمندگان در مبادی تهیه و نگهداری فراوری و طبخ، حمل و نقل و توزیع
. برنامه ویژه کنترل منابع آب آشامیدنی کلرزنی و آزمایشهای ضروری
. کنترل منابع آب فاضلاب ،زباله گندزدایی محیط مبارزه با حشرات و جوندگان و کنترل بهداشتی مکانها
. بیماریابی احتمالی و مراقبت از بیماران واگیردار در مراکز مناسب نزدیک به خطوط درگیری یا در شهرها
اقدامات ویژه کنترل کننده لیشمانیوز جلدی لیشمانیزاسیون و تب پشه خاکی
. اقدامات گسترده کنترل مالاریا در مناطق جنگی
مبارزه با گال و بیماریابی و درمان آن همراه با توسعه بهداشت فردی و عمومی؛
. تهیه کیتهای بهداشت فردی و افزودن آن به تجهیزات کوله پشتی رزمندگان
مبارزه با مار و عقرب گزیدگی از طریق توزیع سرمهای درمانی تهیه شده در مؤسسه واکسن و سرم سازی رازی و دفع پیشگیرانه از طریق حشره کشها و توتون و تنباکو
تأمین نیازهای بهداشتی پناهجویان و مردم آواره مناطق جنگی پیشگیری از فاجعه انسانی با شروع جنگ میلیونها نفر به طور ناگهانی از اوطان مألوف به مناطق اطراف آواره شدند. این بحران و تهدید بروز فاجعه انسانی بزرگترین بحران انسانی ناشی از جنگ تحمیلی بوده که با تدابیر مسئولانه و انسان دوستانه بی نظیری از آن جلوگیری شده و سرگذشت آن در هیچ کتاب و نوشته و مطالعه ای ای روایت نشده است. مهاجران جنگی مناطق آبادان و خرمشهر حدود ۶۰۰,۰۰۰ نفر تخمین زده شده؛ مهمترین بحران در روزهای اول تامین آب آشامیدنی مهاجران جنگی بوده است. رئوس بعضی از مؤلفه های بحران اولیه پناهجویان جنگی به این شرح شناسایی شده است.
. از رده خارج شدن زیر ساختهای بهداشتی و توقف روند عادی ارائه خدمات ضروری سلامت به مردم مناطق جنگی
اضافه شدن طیفی از نیازهای جدید ناشی از شرایط جنگی و آوارگی خاصه در گروه های آسیب پذیر؛
شهادت و جراحات جنگی تعداد بیشماری از غیر نظامیان بومی و اسارت جمعی ایشان
مشکلات ناشی از آسیب یا تخریب شبکه های آب آشامیدنی و تهیه آب سالم به وسیله تانکر برای اردوهای پناهندگان
. مشکلات بهداشتی ناشی از دامهای سرگردان در بخشی از مناطق جنگی
نیازها و مشکلات بهداشتی اولویت دار خاص گروههای آسیبپذیر زنان باردار کودکان بیماران و سالمندان
تهیه و توزیع غذای سالم با نظارت تیمهای بهداشت محیط در شهر و روستا و جبهه های جنگ و شناسایی و کنترل سریع موارد مسمومیت غذایی
مبارزه جدی و برنامه ریزی شده با ناقلان تهدید کننده بومی (فلبوتوموس و آنوفل)؛
تهدید لیشمانیا و لزوم اقدامات ویژه کنترل کننده لیشمانیوز جلدی
سلب امنیت و آسایش و آرامش و ابتلا به ترس و وحشت دائمی و ترس از آینده و سرنوشت خود و دیگران
اشغال سرزمین خانه و کاشانه از دست دادن زمینهای کشاورزی و دامی و کمبود محصولات کشاورزی و دامی
ارزیابی سریع وضعیت بهداشتی در پناهجویان
هدف اصلی خدمات بهداشتی در مرحله حاد یک فاجعه منجر به آوارگی انبوه جمعیتهای انسانی، مهار و کاهش سریع
مرگ و میر و تثبیت وضعیت بهداشتی با اولویتهای عملیاتی زیر است:
ارزیابی سریع وضعیت سلامت جمعیت مورد نظر
واکسیناسیون وسیع علیه سرخک
فراهم آوری آب آشامیدنی بهداشتی
سرپناه و مکان یابی اردوگاه و اقدامات حفاظتی
اقدامات درمانی برای مهار بیماریهای حاد بر اساس پروتکلهای استاندارد و با استفاده از داروهای اساسی
کنترل بیماریهای واگیردار و همه گیریهای بالقوه و تهدید کننده و پیشگیری از آنها
پایش و هشدار
ارزیابی منابع انسانی آموزش و نظارت بر عملکرد کارکنان سلامت عمومی و هماهنگی بین همکاران عملیاتی
توانمندیهای سازمانهای نظامی در ارائه خدمات پایه سلامت
سازمانهای نظامی کشور میلیونها نفر از سرمایه انسانی جوان کشور را در اختیار دارند. سازمان بسیج مستضعفین یک تشکل همیشه آماده از ده ها میلیون نفر داوطلب آموزش دیده و سازماندهی شده است. در بلایای طبیعی و غیر طبیعی، این مجموعه ها دارای بیشترین ظرفیت برای کنترل هر بحرانی در هر اوضاعی هستند مشارکت مجموعه نظامی و طب رزمی در دفاع مقدس و نیز بلایای طبیعی نظیر زلزله و سیل نتایج شگرفی عالی تر از همه الگوهای موجود در سایر کشورهای دنیا به دنبال داشته است. این ظرفیت ملی عظیم در ایثارگریها و خدمات و حضور در صحنه های دفاع مقدس و حوادث پس از آن ریشه دارد.
در جنگ تحمیلی همبستگی کامل ملی برای خدمات رسانی حیات بخش بهداشتی درمانی به رزمندگان و مردم در زیباترین و جامع ترین حالت ممکن تحقق پذیرفت محصول این مجموعه خدمات ارزش آفرین سلامت پیشگیری از وقوع همه گیری بسیاری از بیماریهای واگیردار تهدید کننده در تمام دوران دفاع مقدس بوده است. نتیجه حضور همه جانبه نیروی انسانی بهداشت کشور در تمام مراحل دفاع مقدس مصونیت ملت و رزمندگان عزیز از ابتلا به همه گیریهای مخوف و مرگبار در شرایط جنگی بوده است. تجارب حاصل شده در ادوار بعدی سرمایه سلامت را برای آحاد ملت بزرگ ایران اسلامی به ارمغان آورد و الگوی همبستگی تمام عیار ملی و استفاده از تمام ظرفیتها و توانمندیها ضامن سلامت آینده ملت خواهد بود.
یک گردان نیروی زمینی در شهریورماه برای شرکت در یک مانور نظامی به منطقه عمومی مهران اعزام و مستقر می گردد. بعد از دو سه روز از استقرار و یک هفته قبل از مانور تقریباً همه افراد گردان به یک بیماری همراه با تب و سردرد و کوفتگی عضلات و فوتوفوبیا ترس از نور مبتلا میشوند تیم اورژانس بهداری تلاش مینماید که آنان را با استفاده از داروهای مسکن و تبیر مداوا نماید بیماران پس از یک دوره نقاهت چند روزه و استراحت و مصرف داروهای فوق بهبودی می یابند. این وضعیت را تحلیل نمایید.
